De Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) inventariseerde in Vlaanderen mogelijke gronden met een verhoogd risico op PFAS-verontreiniging. In deze inventaris werden bedrijven, brandweerkazernes en brandweeroefenterreinen opgenomen. De stad werd door de OVAM op 19 april 2024 in kennis gesteld van de resultaten van 3 oriënterende bodemonderzoeken waarbij PFAS werd onderzocht op percelen gelegen Zeelsebaan 86+, Molencauter (zonder nummer), en een bedrijfsterrein gelegen Steenweg naar Wetteren 20+. Daarnaast ontvingen we ook resultaten naar aanleiding van de uitvoering van een bodemsaneringsproject (losstaand van PFAS) op een bedrijfsterrein gelegen aan de Robert Ramlotstraat 89 waarbij bij uitbreiding PFAS werd onderzocht.
Zeelsebaan 86+ - Westbrouck (Grembergen)
Naar aanleiding van een oriënterend bodemonderzoek werden PFAS-concentraties in de bodem en het grondwater aangetroffen. Hoewel er in de jaren ’70 en ’80 risico-activiteiten plaatsvonden (kleinschalige werkplaats met verfspuitinstallatie) kon er in het onderzoek geen link gelegd worden met een bepaalde bron.
Baggerslibstort Sint-Gillis - Molencauter zn. (gelegen tussen de Dender en Tanneweg)
Naar aanleiding van een oriënterend bodemonderzoek werden PFAS-concentraties in de bodem en het grondwater aangetroffen. De verontreiniging is te linken aan de historische activiteiten bij de aanleg en exploitatie van een baggerslibstort.
Steenweg naar Wetteren 20+ (Schoonaarde)
Op een bedrijfsterrein gelegen Steenweg naar Wetteren 20+ werden, naar aanleiding van een oriënterend onderzoek, concentraties gevonden in het grondwater. De gemengde, overwegend historische, bodemverontreiniging is te wijten aan blusoefeningen, opslag van blusschuim, een sprinklerinstallatie en mogelijk ook het laadpunt afvalwater.
Robert Ramlotstraat 89 (Sint – Gillis)
Naar aanleiding van een recent uitgevoerd gewijzigd bodemsaneringsproject op een bedrijfsterrein gelegen Robert Ramlotstraat 89, waarbij PFAS bijkomend werd onderzocht, adviseert Departement Zorg (op basis van de eerste resultaten) om voorzorgsmaatregelen te nemen in afwachting van bijkomend onderzoek. Er kan namelijk nog geen uitsluitsel gegeven worden of er al dan niet nog verontreiniging aanwezig is.
In afwachting van verder onderzoek adviseert Agentschap Zorg en Gezondheid om volgende voorzorgsmaatregelen te nemen:
Op de site:
- Laat kinderen niet spelen op onbedekt terrein op de site.
- Afhankelijk van het gebruik en de weersomstandigheden: maak het verharde terrein op de site regelmatig schoon met water.
- Vermijd dat braakliggende of losse grond op de site verstuift of verwaait.
Op de site en in een zone van 100m rond de site:
- Eet u zelf-geteelde groenten of fruit? Wissel dan af met producten uit de handel en eet elke dag gevarieerd. Was uw fruit en groenten goed met water voor u ze eet. Dit advies geldt zeker voor kwetsbare personen: kinderen tot 12 jaar, immuunverzwakte personen en vrouwen die zwanger willen worden, zwanger zijn of borstvoeding geven.
- Eet maximaal 1 ei per week van eigen kippen. Kwetsbare personen eten beter geen eieren van eigen kippen.
- Gebruik uw compost niet als meststof voor uw tuin.
- Vermijd dat braakliggende of losse grond verstuift of verwaait.
- Goede hygiëne toepassen:
- Was uw handen regelmatig, zeker voor de maaltijd.
- Maak uw huis binnen schoon met water.
- Afhankelijk van het gebruik en de weersomstandigheden: Maak verharde delen buiten, zoals uw oprit en terras, schoon met water.
Op de site en in een zone van 500m rond de site:
- Gebruik uw putwater niet als drinkwater, ook niet om thee, koffie of ijsblokjes te maken of om ermee te koken.
- Gebruik uw putwater niet om uw zwembad te vullen en moestuin water te geven.
- Putwater kan gebruikt worden voor laagwaardige toepassingen zoals uw auto wassen, toilet doorspoelen, oprit afspuiten en sierplanten water geven, maar vanuit duurzaamheidsoogpunt gebruikt u hiervoor best regenwater in plaats van grondwater.
Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones:
- Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Volg de aanbevelingen in de voedingsdriehoek en eet gevarieerd, van verschillende bronnen.
- Voor alle aansluitbare putwatergebruikers: sluit u aan op het openbaar waterleidingnet.
Deze voorzorgsmaatregelen gelden in afwachting van meer gegevens over de reële PFAS-bodem- en/of grondwaterverontreiniging. Tijdens verder onderzoek zal een contour van de verontreiniging bepaald worden, ook buiten het terrein. Voor het bronperceel en eventuele verspreidingspercelen zal in het beschrijvend bodemonderzoek een locatiespecifieke risico-evaluatie opgesteld worden.
Aanvullende informatie:
- Zeelsebaan 86+ - Westbrouck (Grembergen): 500 m perimeter geldt vanaf middelpunt peilbuis P4-1.
- Baggerslibstort Sint-Gillis - Molencauter zn (gelegen tussen de Dender en Tanneweg): 500 m perimeter geldt vanaf middelpunt peilbuis P4-1.
- Steenweg naar Wetteren 20+ (Schoonaarde): enkel de 500 m perimeter is van toepassing en geldt vanaf middelpunt peilbuis P2108.
- Robert Ramlotstraat 89 (Sint – Gillis) 500 m perimeter geldt vanaf middelpunt peilbuis EPB 1008.
Waar vindt u meer informatie?
Het wetenschappelijk onderzoek naar PFAS en de mogelijke impact op de gezondheid is nog volop in evolutie. Deze voorzorgsmaatregelen gelden voor langere termijn tot er meer wetenschappelijke inzichten beschikbaar zijn om op Vlaams niveau de maatregelen aan te passen of af te bouwen.
- Alle informatie en de meest recente updates rond PFAS vindt u op de centrale website https://www.vlaanderen.be/pfas-vervuiling/dendermonde-no-regret-maatregelen-pfas.
- Algemene vragen over PFAS kunt u sturen naar het mailadres pfas@vlaanderen.be.
- Voor lokale informatie kunt u terecht op dendermonde.be/pfas, bij de dienst leefmilieu en platteland via milieu@dendermonde.be of medisch milieukundige Evelien Muylaert van Logo Dender vzw via tel 0456 32 97 15 of evelien.muylaert@logodender.be.
