We zien dat de hogere overheid steeds meer verantwoordelijkheden op het gebied van veiligheid doorschuift naar het lokale niveau zonder daarbij voldoende middelen te verstrekken. Het is van belang te benadrukken dat burgers bij onveilige situaties altijd eerst naar het lokaal bestuur kijken, zelfs wanneer de bevoegdheden bij een hogere overheid liggen.
Deze trend van verschuivende prioriteiten is onder andere zichtbaar in de volgende domeinen:
Gemeentelijke administratieve sancties (GAS)
Er is een principiële beslissing genomen om ook GAS5 toe te passen voor beperkte snelheidsovertredingen. Dit zal ongetwijfeld leiden tot een toename van het aantal GAS-dossiers. Hoewel dit extra inkomsten kan genereren, is het nog onduidelijk hoeveel dat precies zal zijn. Naast de handhaving met boetes, zetten we actief in op bemiddeling en preventie. Sensibiliseringsacties zijn van groot belang.
Bestuurlijke handhaving (stedenbouw, openbare veiligheid, milieu …)
Hoewel handhaving op het gebied van stedenbouwkundige en milieuovertredingen al langer bestaat, worden deze kwesties steeds prominenter. Droogtebestrijding, asbestverwijdering, afvalbeheer en de aanpak van PFOS-verontreiniging zijn hier voorbeelden van. De politie ervaart een verhoogde werklast door het afnemen van verhoren binnen dossiers die zijn opgesteld door gewestelijke en lokale milieutoezichthouders.
Er is een nieuw kaderdecreet handhaving in ontwikkeling dat bepaalt dat handhavers zelf de verhoren zullen afnemen, waardoor de politie wordt ontlast. Lokale toezichthouders zullen hierdoor over meer instrumenten beschikken bij de uitvoering van hun taken. Daarnaast zien we een positieve trend van nauwere samenwerking tussen politie en lokale toezichthouders, bv. op het gebied van opleiding.
Case: gemeenschapswacht/vaststeller, voorbeeld van een goede samenwerking tussen de stad en de lokale politie
Momenteel zijn er 2 gemeenschapswacht-vaststellers in Dendermonde, aangesteld door de gemeenteraad. Onlangs is een derde gemeenschapswacht aangeworven die binnenkort de opleiding tot vaststeller zal volgen.
Hoewel ze werknemers van de stad Dendermonde zijn, maken deze gemeenschapswacht-vaststellers deel uit van de preventiedienst van de lokale politie. Ze werken vanuit het politiebureau en worden ook door de politie aangestuurd. Een gemeenschapswacht-vaststeller houdt de veiligheid in de gaten en speurt overlast en overtredingen op. Door te informeren, sensibiliseren, communiceren en indien nodig te verbaliseren, verhogen ze de veiligheid en leefbaarheid in het straatbeeld.
Ze werken mee aan acties van de politie rond diefstalpreventie, fietscontroles aan de scholen, fiets- en autograveringen … Wekelijks houden ze toezicht op de markt of tijdens andere activiteiten. Problemen van sluikstorten, vandalisme, gebreken aan de weginfrastructuur, ontbrekende signalisatie, melden zij aan de bevoegde stadsdiensten. Bij overtredingen op het politiereglement stellen zij bestuurlijke verslagen op in het kader van de Gemeentelijke Administratieve Sancties. Zo vormen en bevorderen zij een goede samenwerking tussen lokale politie en de stadsdiensten.
