Tendens 2: Actief burgerschap wint terrein
Actief burgerschap gaat over participeren aan de gemeenschap en een bijdrage leveren aan de samenleving. Burgers nemen zelf initiatief om maatschappelijke vraagstukken in hun omgeving op te lossen. Ze nemen verantwoordelijkheid door bv. vrijwilligerswerk te doen en zo bij te dragen aan het algemeen en maatschappelijk welzijn.
Er is een positieve trend naar meer maatschappelijke betrokkenheid, wat ervoor kan zorgen dat de overheid minder moet ageren of ondersteunen. Burgers en groepen die zelf oplossingen bieden, kunnen veel bereiken met de juiste ondersteuning. Dit hoeft niet enkel financieel te zijn, de ondersteuning kan ook bestaan uit materiaal aanbieden, deskundig advies, verbindingen faciliteren of het ter beschikking stellen van publieke ruimte, multifunctionele lokalen of gebouwen.
Deze positieve evolutie brengt ook uitdagingen met zich mee. Eigen aan de nieuwste burgerinitiatieven is dat ze vaak resultaatgericht en concreet zijn. Als stad is het belangrijk om te erkennen dat burgerinitiatieven heel divers en flexibel zijn (kort en lang engagement, vrijblijvend, ad hoc …) en deze initiatieven te ondersteunen met respect voor hun eigenheid, eigenaarschap en kwaliteit. De verbinding tussen burgers in hun buurt en het lokaal bestuur is essentieel. Gedeelde verantwoordelijkheid vormt de leidraad in een gezonde samenwerking tussen burgers en de stad.